Dachy zielone to niezwykle atrakcyjna i przyjazna środowisku alternatywa dla dachów tradycyjnych pokrywanych papą czy dachówkami. Ich założenie wymaga jednak trochę więcej wysiłku, a przede wszystkim – wiedzy, zwłaszcza dotyczącej dopuszczalnego obciążenia i optymalnego układu warstw. Wśród nich, poza substratem, drenażem czy warstwą filtracyjną, musi się znaleźć dobra papa podkładowa oraz materiały termoizolacyjne. Co powinno je wyróżniać?
Papy podkładowe pod uprawy roślinne
Papy podkładowe stosowane pod uprawy roślinne układa się albo na termoizolacji (w przypadku dachów o tradycyjnym układzie), albo na stropie pod warstwą termoizolującą (w przypadku dachów odwróconych). Papa musi być wysokiej jakości, wodoszczelna, trwała i odporna na uszkodzenia oraz rozciąganie – najlepiej sprawdzają się tutaj papy podkładowe asfaltowe z bitumu modyfikowanego elastomerem SBS, mocowane mechanicznie, termozgrzewalne bądź samoprzylepne. Osnowy stosowanych w naszych systemach dachów zielonych pap są wykonane z kompozytu włókniny poliestrowej i włókien szklanych (jak SOPRAFIX HP) lub włókniny poliestrowej nietkanej (np. SOPRALENE FLAM 180).
Papę podkładową należy koniecznie zabezpieczyć specjalną papą antykorzenną, która uniemożliwia przerastanie korzeni roślin, co mogłoby uszkodzić hydroizolację.
Termoizolacja w dachach zielonych
Do ocieplenia dachów zielonych stosuje się najczęściej płyty z polistyrenu ekspandowanego (EPS) lub polistyrenu ekstrudowanego (XPS). Płyty EPS sprawdzają się dobrze w dachach zielonych ekstensywnych o tradycyjnym układzie warstw, w których termoizolacja jest zabezpieczona papą podkładową chroniącą przed nasiąkaniem wodą. Z kolei w systemach odwróconych i znacznie cięższych dachach intensywnych lepiej zastosować płyty XPS – odporne na wodę (nienasiąkliwe) i o wysokiej wytrzymałości na nacisk.
Warstwa drenażowa i filtracyjna dachu zielonego
Warstwa drenażowa jest kluczowym elementem dachu zielonego, ponieważ odpowiada za odprowadzanie nadmiaru wody deszczowej, co zapobiega zalewaniu roślin i uszkodzeniom struktury dachu. Najczęściej stosuje się maty drenażowe z tworzyw sztucznych lub specjalne płyty drenażowe z polistyrenu. Ważne jest, aby materiał drenażowy był odporny na zgniatanie i miał odpowiednią przepuszczalność, co umożliwi skuteczne odprowadzenie wody. W systemach intensywnych dachów zielonych, gdzie obciążenie jest większe, stosuje się grubsze i bardziej wytrzymałe materiały drenażowe.
Warstwa filtracyjna pełni rolę ochronną dla warstwy drenażowej, zapobiegając przedostawaniu się drobnych cząstek gleby do systemu drenażowego. Najczęściej stosuje się geowłókniny o wysokiej przepuszczalności wodnej, które są odporne na rozciąganie i działanie czynników atmosferycznych. Geowłóknina powinna być dobrze dopasowana do warstwy drenażowej, aby zapewnić skuteczną filtrację i długą żywotność całego systemu dachowego.
Substrat glebowy i roślinność dachu zielonego
Substrat glebowy to warstwa, w której rosną rośliny na dachu zielonym. Powinien być lekki, przepuszczalny i bogaty w składniki odżywcze. Najczęściej stosuje się mieszanki specjalnie przygotowane dla dachów zielonych, które zawierają odpowiednie proporcje minerałów, organicznych materii oraz dodatków poprawiających strukturę gleby. Substrat powinien być dostosowany do rodzaju roślinności – inne mieszanki stosuje się dla dachów ekstensywnych (np. sukulenty, trawy), a inne dla intensywnych (np. krzewy, małe drzewa).
Dobór roślinności na dach zielony zależy od wielu czynników, takich jak klimat, ekspozycja na słońce, dostępność wody oraz typ dachu (ekstensywny czy intensywny). Rośliny powinny być odporne na warunki panujące na dachu, takie jak silne wiatry, zmienne temperatury i ograniczona ilość gleby. W dachach ekstensywnych często stosuje się rośliny niskie i mało wymagające, natomiast w dachach intensywnych można pozwolić sobie na bardziej zróżnicowaną roślinność, w tym krzewy i małe drzewa.